Donald Trump heeft op 2 augustus aangekondigd 10% tarieven te zullen heffen op tot nu toe vrijgestelde Chinese importgoederen. Als reactie zien we de Chinese Yuan sterk dalen (devalueren). Dit kan betekenen dat China de wisselkoers gaat inzetten als tegenmaatregel in de handelsoorlog. Dit is een nieuwe dimensie in het handelsconflict. De Amerikanen bestempelden dit als valutamanipulatie.
Waarom is valutamanipulatie controversieel?
Valutamanipulatie wordt gezien als het ondermijnen van internationale handelspraktijken doordat oneerlijke concurrentievoordelen worden behaald. Door de waarde van de valuta kunstmatig te verlagen, worden producten relatief goedkoper voor buitenlandse afnemers.
Chinese overheid bepaalt de Yuan
Een van de hoofdtaken van de People’s Bank of China (PBOC) is prijsstabiliteit van de Chinese Yuan.
De Chinese Yuan wordt – in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Euro en USD – niet vrij verhandeld. De Chinese overheid stelt een limiet op de beweging van de Yuan ten opzichte van buitenlandse valuta’s waaronder de US dollar. De PBOC is dan ook niet onafhankelijk en grijpt in wanneer grote koersschommelingen zich voordoen.
Buitenlandse valutareserves
Onderdeel van het valutabeleid is het beheren van de buitenlandse valutareserves. Door bijvoorbeeld de USD te kopen en te verkopen, probeert de PBOC de Yuan stabiel te houden binnen de gestelde valutakoers bandbreedte. Wanneer het aanbod van een bepaalde valuta groter is dan de vraag, daalt de waarde van de valuta. Door Amerikaans staatpapier op te kopen stijgt de vraag naar USD, terwijl het aanbod van de Chinese Yuan stijgt. Dit zorgt voor een neerwaarts effect van de Chinese Yuan ten opzichte van de USD. De afgelopen jaren heeft de PBOC een flinke buffer aan buitenlandse reserves opgebouwd.
Monetair en fiscaal beleid
Ook door het verruimen van het monetaire beleid kan de PBOC de geldvoorraad – en daarmee het aanbod van de Yuan – vergroten. Hierdoor wordt de waarde van de Yuan kunstmatig verlaagd. Een andere manier is door het voeren van een ruimer fiscaal beleid. In dit geval geeft de overheid meer geld uit of verlaagt het binnenlandse belastingen. Fiscaal beleid wordt in de regel vaker ingezet voor politieke doeleinden, niet voor valutamanipulatie.
Voordelen voor China
Een zwakkere Yuan verbetert de concurrentiepositie van Chinese exporteurs. Chinese producten worden namelijk goedkoper voor het buitenland.
Mogelijke nadelen voor China
Een zwakker Yuan maakt import duurder voor Chinezen. Dit kan de inflatie opdrijven. Stijgende inflatie is geen wenselijke situatie aangezien de Chinese economie al aan het afkoelen is. Ook kan een dalende Yuan leiden tot een uitstroom van Chinees kapitaal, omdat het aanhouden van bezittingen in een dalende valuta leidt tot waardeverlies. Verder kan het Chinese ondernemingen die schuld aanhouden in USD onder druk zetten, omdat het aflossen van deze schulden duurder wordt voor deze ondernemers.
Wat nu?
De vraag is of Beijing zal toestaan dat de Yuan nog verder verzwakt en wat Donald Trump zijn antwoord hierop zal zijn. Als de Yuan verder daalt zullen landen in Oost- en Zuidoost-Azië, die concurrenten zijn in dezelfde industrieën, mogelijk genoodzaakt zijn om ook hun valuta’s te verlagen. Deze devaluatiespiraal kan leiden tot hogere inflatie, lagere huishouduitgaves en verstorende grensoverschrijdende geldstromen. Ook kan het leiden tot meer importheffingen of andere beperkende handelsmaatregelen.
Wat de kans hierop en de impact is, is voor nu moeilijk in te schatten. Omdat dergelijke maatregelen zowel de Chinese als de Amerikaanse economie schaden, verwachten we geen verdere escalatie. Uiteindelijk moeten beide landen water bij de wijn doen om hun eigen economie te beschermen.
